मान्सून अंदमान-निकोबारमध्ये धडकला, ३१ मे रोजी केरळमध्ये दाखल होणार

दैनिक स्थैर्य | दि. १९ मे २०२४ | नवी दिल्ली |
भारतीय हवामानशास्त्र विभागाने (आयएमडी) दिलेल्या माहितीनुसार मान्सून अंदमान-निकोबारमध्ये धडकला आहे. ३१ मे पर्यंत केरळमध्ये पोहोचेल. गेल्या वर्षीही अंदमान निकोबार बेटांवर १९ मे रोजी मान्सून दाखल झाला होता. मात्र, केरळमध्ये ९ दिवस उशिराने ८ जूनला पोहोचला होता.

यंदा मान्सून सामान्य तारखेपूर्वीच केरळमध्ये दाखल होऊ शकतो. तथापि, केरळमध्ये मान्सूनच्या आगमनाची सामान्य तारीख १ जून आहे. जाहीर केलेल्या तारखेत ४ दिवस कमी-जास्त होण्याची शक्यता आहे. म्हणजेच २८ मे ते ३ जून दरम्यान कधीही मान्सून दाखल होऊ शकतो.

आयएमडीनुसार, मान्सून ९ ते १६ जूनदरम्यान महाराष्ट्रात आणि राजस्थानमध्ये २५ जून ते ६ जुलैपर्यंत मध्य प्रदेशात पोहोचण्याची शक्यता आहे. तर यूपीमध्ये १८ ते २५ जूनपर्यंत आणि बिहार-झारखंडमध्ये १८ जूनपर्यंत पोहोचेल.

१९७२ मध्ये १८ जून रोजी केरळमध्ये सर्वात उशिरा आला

आयएमडीच्या आकडेवारीनुसार, केरळमध्ये मान्सूनच्या आगमनाच्या तारखा गेल्या १५० वर्षांमध्ये खूप वेगळ्या होत्या. १९१८ मध्ये, मान्सून ११ मे रोजी केरळमध्ये पोहोचला, तर १९७२ मध्ये, तो १८ जून रोजी सर्वात उशिरा केरळमध्ये पोहोचला. गेल्या चार वर्षांचे बोलायचे झाले तर २०२० मध्ये मान्सून १ जून, २०२१ मध्ये ३ जून, २०२२ मध्ये २९ मे आणि २०२३ मध्ये ८ जून रोजी केरळमध्ये पोहोचला.

यावेळी ‘ला निना’मुळे चांगला पाऊस अपेक्षित आहे

‘एल निनो’ आणि ‘ला निना’ या दोन हवामान पद्धती आहेत. गेल्या वर्षी ‘एल निनो’ सक्रिय होता, तर यावेळी ‘एल निनो’ची स्थिती या आठवड्यात संपली असून तीन ते पाच आठवड्यांत ‘ला निना’ची स्थिती निर्माण होण्याची शक्यता आहे. गेल्या वर्षी, ‘एल निनो’दरम्यान सामान्यपेक्षा ९४% कमी पाऊस झाला होता. २०२० ते २०२२ या काळात ‘ला निना’ तिहेरी बुडीत असताना, १०९%, ९९% आणि १०६% पाऊस पडला.

‘ला निना’ आणि ‘एल निनो’ काय आहेत…

‘एल निनो’ : यामध्ये समुद्राचे तापमान ३ ते ४ अंशांनी वाढते. त्याचा प्रभाव १० वर्षांत दोनदा येतो. त्याच्या प्रभावामुळे जास्त पाऊस असलेल्या भागात कमी पाऊस आणि कमी पाऊस असलेल्या भागात जास्त पाऊस पडतो.

‘ला निना’ : यामध्ये समुद्राचे पाणी झपाट्याने थंड होते. त्याचा जगभरातील हवामानावर परिणाम होतो. आकाश ढगाळ आहे आणि जोरदार पाऊस पडत आहे.

आयएमडीचा अंदाज – यावर्षी १०६% म्हणजेच ८७ सेमी पाऊस पडू शकतो

गेल्या महिन्यात आयएमडीने म्हटले होते की, देशात यंदा सामान्य मान्सूनपेक्षा चांगला पाऊस पडेल. हवामान विभाग (आयएमडी) सरासरीपेक्षा १०४ ते ११० टक्के पाऊस चांगला मानतो. हे पिकांसाठी चांगले लक्षण आहे. खरीप पिके सामान्य मान्सूनच्या पावसावर अवलंबून असतात.

आयएमडीने म्हटले आहे की, २०२४ मध्ये १०६% म्हणजेच ८७ सेमी पाऊस पडू शकतो. ४ महिन्यांच्या पावसाळी हंगामासाठी दीर्घ कालावधीची सरासरी (आयएमडी) ८६८.६ मिलीमीटर म्हणजेच ८६.८६ सेंटीमीटर आहे. म्हणजे पावसाळ्यात इतका एकूण पाऊस पडला पाहिजे.

स्कायमेटचा अंदाज –
यंदा मान्सून सामान्य; राजस्थान-मप्रसह २३ राज्यांमध्ये चांगला पाऊस होईल

हवामान संस्था स्कायमेटने मंगळवारी ९ एप्रिल रोजी सांगितले की, यावेळी मान्सून सामान्य असेल. म्हणजेच जून ते सप्टेंबर या चार महिन्यात सरासरी किंवा सामान्य पाऊस पडेल. हवामान विभाग (आयएमडी) ९६ ते १०४ टक्के पाऊस सरासरी किंवा सामान्य मानतो. हे पिकांसाठी चांगले लक्षण आहे.