
स्थैर्य, सातारा, दि. 5 नोव्हेंबर : किल्ले प्रतापगड हे छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या दूरदृष्टीचे गौरवशाली प्रतीक आहे. तेथे सर्व वयोगटातील लोक मोठ्या संख्येने भेट देतात. अनेकदा लहान मुले, वयस्कर नागरिकांना गडावर चढता येत नाही. त्यांच्यासाठी रोप वे, फर्निक्युलर यंत्रणा आणि वे सुसज्ज वाहनतळ आवश्यक आहे. प्रतापगंडाच्या पायथ्याला वन विभागाच्या खालोखाल प्रतापगड देवस्थानची जमीन आहे. या सुविधांसाठी आवश्यकता भासल्यास देवस्थानची जमीन दिली जाईल, अशी ग्वाही किल्ले प्रतापगड विकास प्राधिकरणाचे अध्यक्ष खासदार उदयनराजे भोसले यांनी दिली.
उदयनराजेंच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या प्राधिकरणाच्या बैठकीला जिल्हाधिकारी संतोष पाटील, मुख्य कार्यकारी अधिकारी याशनी नागराजन, उपवनसंरक्षक अमोल सातपुते, पुरातत्त्व विभागाचे सहसंचालक डॉ. विलास वाहने, प्रांताधिकारी डॉ. योगेश खरमाटे, तहसीलदार सचिन मस्के, जिल्हा नियोजन अधिकारी यशवंत थोरात, प्राधिकरणाचे अशासकीय सदस्य मिलिंद एकबोटे, नितीन शिंदे, शरद पोंक्षे, सदाशिव टेंटविलकर, सोमनाथ धुमाळ, चंद्रकात पाटील, विजय नायडू, अमोल जाधव, पंकज चव्हाण आदी उपस्थित होते. प्राधिकरणाचे सहअध्यक्ष शंभूराज देसाई हे दूरदृश्य प्रणालीद्वारे या बैठकीत सहभागी झाले होते.
प्रतापगड किल्ल्याच्या सर्वांगीण विकासासाठी हे प्राधिकरण स्थापन करण्यात आले आहे. या प्राधिकरणाची पहिली बैठक सोमवारी झाली. प्रतापगड किल्ला जतन व संवर्धनासाठी 127 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे. प्राधिकरणाचे बँक खाते उघडणे, निधी मागणी, प्राधिकरणासाठी कक्ष स्थापन करणे, प्रतापगड किल्ला जतन, संवर्धन कामांच्या निविदेस मान्यता देणे, या कामांच्या अंदाजपत्रकास प्रशासकीय मान्यता घेणे, प्रकल्प सल्लागार नियुक्ती व मानधनास मान्यता देणे, लाइट अँड साऊंड शो स्क्रिप्टला मान्यता देणे, आकस्मित खर्चाच्या मान्यतेसाठी सुधारीत शासन निर्णय काढणे, छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या भित्तीचित्रास मान्यता देणे, उर्वरित कामांचे नियोजन केलेले नकाशे व आराखडे तपासून मान्यता देणे, किल्ल्यावरील सार्वजनिक बांधकाम विभागाकडील विश्रामगृह (खोली) प्राधिकरणाकडे वर्ग करण्यास आदेशित करणे, प्रतापगडाच्या पायथ्यालगत कमानीजवळील वाहनतळासाठी जागा निश्चित करणे, विद्युत बस कार्यान्वित करणे, प्रथम व द्वितीय देयकास निधी मिळणे, या विषयांवर बैठकीत चर्चा झाली.
उदयनराजे म्हणाले, पर्यटनाच्या दृष्टीने सातारा जिल्हा वैविध्यपूर्ण आहे. जिल्ह्यातील महत्वाच्या पर्यटनस्थळांना लाखो लोक भेटी देतात. छत्रपती शिवाजी महाराजांचे 12 किल्ले जागतिक वारसास्थळांच्या यादीत नोंद झाले आहेत. त्यात ऐतिहासिक प्रतापगड किल्ला अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. या किल्ल्याच्या विकासासाठी व पर्यटकांना आवश्यक सोयीसुविधा देण्यासाठी प्राधिकरण कटिबद्ध आहे. प्रतापगडाचे जतन, संवर्धन व विकासाचे प्रकल्प आवश्यकता राबवण्यासाठी भासल्यास प्रतापगड देवस्थानची जागा देण्यात येईल. देवस्थानच्या मालकीचे क्षेत्र मोठे असून, तेथील जुन्या, मोठ्या वृक्षांची तोड झाली आहे. वन विभागामार्फत तेथील
वनराई पुन्हा संवर्धित करण्यात यावी.
जिल्हाधिकारी संतोष पाटील म्हणाले, जिल्ह्यासाठी 381 कोटी 56 लाख रुपयांचा एकात्मिक पर्यटन आराखडा मंजूर करण्यात आला आहे. त्यात प्रतापगड जतन व संवर्धनासाठी 127 कोटी रुपये मंजूर करण्यात आले आहेत. किल्लेरी प्रतापगडच्या आजूबाजूला चौदा किल्ले आहेत. त्या काळी हे किल्ले पार करून, प्रतापगडावर येणे हे शत्रूसैन्यासाठी दुरापास्त होते. किल्ले प्रतापगडचे भौगोलिक स्थान पाहता, छत्रपती शिवाजी महाराजांची दूरदृष्टी व युद्धनीती यातून अधोरेखित होती. याची माहिती पुढील पिढ्यांना होण्यासाठी प्रतापगड जतन व संवर्धन विकास आराखडा राबवण्यात येत आहे. या अंतर्गत कामे करताना किल्ल्याच्या मूळ ढाच्यात कोणताही बदल होणार नाही, याची दक्षता घेण्यात येईल. अशासकीय सदस्यांनी मांडलेल्या सूचनांचा सकारात्मक विचार करण्यात येईल.

