सोलापूर येथील १७ मंदिरांमध्ये भारतीय संस्कृतीनुसार वस्त्रसंहिता लागू ! – महाराष्ट्र मंदिर महासंघ

दैनिक स्थैर्य । दि. १२ जून २०२३ । सोलापूर । महाराष्ट्र शासनाने वर्ष 2020 मध्ये राज्यातील सर्व शासकीय कार्यालयात वस्त्रसंहिता लागू केली आहे. इतकेच नव्हे, तर देशातील अनेक मंदिरे, गुरुद्वारा, चर्च, मशिदी आणि अन्य प्रार्थनास्थळे, खाजगी अस्थापने, शाळा-महाविद्यालय, न्यायालय, पोलीस आदी सर्वच क्षेत्रांत वस्त्रसंहिता लागू आहे. त्याच धर्तीवर मंदिरांचे पावित्र्य, शिष्टाचार, संस्कृती जपण्यासाठी ‘महाराष्ट्र मंदिर महासंघा’च्या बैठकीत सोलापूर येथील 17 मंदिरांच्या विश्वस्तांनी त्या मंदिरांमध्ये भारतीय संस्कृती अनुरूप वस्त्रसंहिता लागू करण्याचा निर्णय घेतला आहे, असे ‘महाराष्ट्र मंदिर महासंघा’चे सदस्य श्री. राजन बुणगे यांनी सांगितले. ते 11 जून या दिवशी सोलापूर येथील प्रसिद्ध श्री हिंगुलांबिका मंदिरात झालेल्या पत्रकार परिषदेत बोलत होते. ते पुढे म्हणाले की, सोलापूरप्रमाणेच यापूर्वी मुंबई, ठाणे, रायगड, जळगाव, अकोला, धुळे, नागपूर, नाशिक, अमरावती, अहिल्यानगर (नगर) यांसह कोकण विभागातील मिळून महाराष्ट्रातील एकूण 131 मंदिरांमध्ये वस्त्रसंहिता लागू करण्यात आली आहे.

          सोलापूर येथील श्री हिंगुलांबिका मंदिर, स्टेशन रोड येथील शनी मंदिर, पंचमुखी हनुमान मंदिर, तळेहिप्परगा येथील मश्रूम गणपती मंदिर, पूर्वभाग येथील श्रीराम मंदिर यांसह 17 मंदिरांमध्ये वस्त्रसंहिता लागू करण्याचा निर्णय एकमुखाने घेण्यात आला. संबंधित मंदिरांच्या विश्वस्तांनी मंदिराचे पावित्र्यरक्षण आणि भारतीय संस्कृती यांचे पालन व्हावे, या उद्देशाने मंदिरामध्ये भाविकांनी येतांना अंगप्रदर्शन करणारे उत्तेजक तथा तोकडे कपडे घालून येऊ नये, तसेच भारतीय संस्कृतीचे पालन करून मंदिर प्रशासनात सहकार्य करावे, अशा प्रकारचे आवाहन केले. तसा फलकही मंदिराच्या दर्शनी भागात लावण्यात आला आहे. या पत्रकार परिषदेला श्री हिंगुलांबिका देवी देवस्थानचे अध्यक्ष व उद्योजक श्री. किशोर कटारे, विश्वस्त श्री. श्रीकांत अंबुरे सर, श्री. विजय पुकाळे, स्टेशन रोड येथील शनी मंदिराचे विश्वस्त श्री. कलैय्या स्वामी, पंचमुखी हनुमान मंदिराचे विश्वस्त व उद्योजक श्री. सत्यनारायण गुर्रम, मल्लिकार्जुन मंदिराचे पुजारी श्री. मनोज हिरेहब्बू, बसवण्णा चौक येथील मारुती मंदिराचे विश्वस्त श्री. श्रीनिवास गुर्रम, अधिवक्ता मुकुंद कुलकर्णी, श्री. नागदेव गुंडला, सनातन संस्थेचे श्री. हिरालाल तिवारी आदी उपस्थित होते.

         यापूर्वी जळगाव येथे 4 आणि 5 फेब्रुवारी 2023 मध्ये मंदिरे अन् धर्मपरंपरा यांच्या रक्षणार्थ झालेल्या राज्यस्तरीय ‘महाराष्ट्र मंदिर-न्यास परिषदे’त उपरोक्त ठराव संमत करण्यात आला होता. त्याची कार्यवाही राज्यातील मंदिरांमध्ये करण्यात येत आहे. यापूर्वी जळगाव जिल्ह्यातील अमळनेर येथील ‘श्री मंगळग्रह मंदिरा’तही वस्त्रसंहिता लागू करण्यात आली आहे. आज मंदिरांमध्ये वस्त्रसंहिता लागू झाली की, काही पुरोमागी, आधुनिकतावादी, व्यक्तीस्वातंत्र्यवाले गळा काढून छाती बडवायला लागतात; मात्र पांढरा पायघोळ झगा घालणार्‍या ख्रिस्ती पाद्री, तोकडा पायजामा घालणारे मुल्ला-मौलवी वा काळा बुरखा घालणार्‍या मुसलमान महिला यांच्या वस्त्रांबद्दल ते आक्षेप घेत नाहीत. 12 ज्योतिर्लिंगांपैकी एक असलेले उज्जैनचे श्री महाकालेश्वर मंदिर, महाराष्ट्रातील श्री घृष्णेश्वर मंदिर, वाराणसीचे श्री काशी-विश्वेश्वर मंदिर, आंध्रप्रदेशचे श्री तिरुपती बालाजी मंदिर, केरळचे विख्यात श्री पद्मानाभस्वामी मंदिर, कन्याकुमारीचे श्री माता मंदिर अशा काही प्रसिद्ध मंदिरांमध्ये अनेक वर्षांपासून भाविकांसाठी सात्त्विक वस्त्रसंहिता लागू आहे. गोव्यातील बहुतांश मंदिरांसह बेसिलिका ऑफ बॉर्न जीसस आणि सी कैथ्रेडल या मोठ्या चर्चमध्येही वस्त्रसंहिता लागू आहे. महाराष्ट्र शासनाने ‘शासकीय अधिकारी आणि कर्मचारी यांना ‘जीन्स पँट’, ‘टी-शर्ट’, भडक रंगांचे किंवा नक्षीकाम असलेले वस्त्र, तसेच ‘स्लीपर’ वापरण्यावर बंदी घातली आहे. मद्रास उच्च न्यायालयानेही ‘तेथील मंदिरांत प्रवेश करण्यासाठी सात्त्विक वेशभूषा असली पाहिजे’, हे मान्य करून 1 जानेवारी 2016 पासून राज्यात वस्त्रसंहिता लागू केली. तसेच मंदिरांमध्ये देवाच्या दर्शनासाठी तोकड्या वस्त्रांमध्ये किंवा परंपराहीन वेशभूषेत जाणे, हे ‘व्यक्तीस्वातंत्र्य’ असू शकत नाही. प्रत्येकाला ‘आपल्या घरी आणि सार्वजनिक ठिकाणी कोणते कपडे घालावेत’, याचे व्यक्तीस्वातंत्र्य आहे; मात्र मंदिर हे धार्मिकस्थळ आहे. तेथे धार्मिकतेला अनुसरूनच आचरण व्हायला हवे. तेथे व्यक्तीस्वातंत्र्य नव्हे, तर धर्माचरणाला महत्त्व आहे.

       तसेच भारतीय वस्त्र पाश्चात्त्यांच्या तुलनेत अधिक सात्त्विक आणि सभ्यतापूर्ण आहेत. तसेच भारतीय वस्त्र घातल्याने आपल्या संस्कृतीचा प्रचार-प्रसार होण्यासह तिच्याविषयी युवा पिढीमध्ये स्वाभिमानही जागृत होईल. तसेच पाश्चात्त्यांच्या तुलनेत पारंपारिक वस्त्र निर्मिती करणार्‍या उद्योगाला चालना मिळेल. ग्रामीण अर्थव्यवस्था बळकट होईल. मंदिरातील सात्त्विकता अधिक प्रमाणात ग्रहण करायची असेल, तर आपले आचरण आणि वेशभूषा सात्त्विक असायला हवी, असेही श्री. राजन बुणगे यांनी या वेळी सांगितले.