जागतिक कापूस दिनानिमित्त फलटणच्या ‘पांढऱ्या सोन्या’ला उजाळा; तालुक्यात पुन्हा लागवडीला चालना
स्थैर्य, राजाळे, दि. ७ ऑक्टोबर, सुजित निंबाळकर : आज, ७ ऑक्टोबर, ‘जागतिक कापूस दिना’निमित्त, कधीकाळी ‘पांढरे सोने’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या फलटण तालुक्यातील कापूस उत्पादनाच्या समृद्ध इतिहासाला उजाळा मिळत आहे. संयुक्त राष्ट्र महासभेने ऑगस्ट २०२१ मध्ये हा दिवस साजरा करण्याची घोषणा केली होती. एकेकाळी तालुक्याच्या अर्थव्यवस्थेचा कणा असलेला कापूस, आता पुन्हा दुय्यम पीक म्हणून पुनर्जन्म घेत आहे.
फलटणचे ‘पांढरे सोने’
१९९० च्या दशकात फलटण तालुक्यात कापसाचे मोठ्या प्रमाणात उत्पादन होत असे. हे पीक त्यावेळी शेतकऱ्यांसाठी ‘प्राथमिक पीक’ होते. या उत्पादनामुळे तालुक्यात अनेक सहकारी आणि खाजगी जिनिंग मिल उभ्या राहिल्या, ज्यामुळे मोठा व्यापार आणि शेकडो लोकांना रोजगार मिळाला होता. भारत हा जगातील सर्वात मोठा कापूस उत्पादक देश असून, यावर आधारित १०० हून अधिक उद्योग देशाच्या अर्थव्यवस्थेला हातभार लावतात.
पुनरुज्जीवनासाठी पाठबळाची गरज
कालांतराने तालुक्यातील कापूस उत्पादन कमी झाले असले तरी, सध्या दुय्यम पीक म्हणून कापूस लागवडीचे क्षेत्र पुन्हा वाढत आहे. या पिकाच्या यशस्वी पुनरुज्जीवनासाठी शेतकऱ्यांना योग्य मार्गदर्शन, सरकारी खरेदी केंद्रांचे पाठबळ आणि प्रक्रिया उद्योगांना प्रोत्साहन मिळणे आवश्यक आहे, जेणेकरून या क्षेत्राचा पुन्हा विकास होईल.
