दिवाळी तोंडावर, पण फलटणच्या बाजारपेठेत शुकशुकाट; शेतकऱ्यांचे डोळे ऊस बिलाकडे
स्थैर्य, फलटण, दि. १६ ऑक्टोबर : सर्वत्र दिवाळीची धामधूम सुरू झाली असली तरी, फलटणच्या बाजारपेठेत मात्र अद्याप म्हणावी तशी खरेदीची लगबग दिसून येत नाही. बाजारपेठेतील हा शुकशुकाट थेट तालुक्यातील ग्रामीण अर्थकारणाशी जोडला गेला असून, ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांच्या हातात पैसा नसल्यानेच ही परिस्थिती उद्भवल्याचे चित्र आहे. तालुक्यातील साखर कारखान्यांनी अद्याप ऊस बिले अदा न केल्याने शेतकऱ्यांची आणि पर्यायाने संपूर्ण बाजारपेठेची दिवाळी ‘गोड’ होणार की नाही, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
फलटण तालुक्याचे अर्थकारण मोठ्या प्रमाणावर शेतीवर, विशेषतः ऊस पिकावर अवलंबून आहे. तालुक्यात चार मोठे साखर कारखाने कार्यरत असून, हजारो शेतकरी कुटुंबे त्यांच्यावर अवलंबून आहेत. दरवर्षी दिवाळीच्या आधी साखर कारखान्यांकडून मिळणारी ऊस बिलाची रक्कम हीच शेतकऱ्यांच्या खरेदीचा मुख्य आधार असते. याच पैशातून दिवाळीसाठी कपडे, किराणा माल, इलेक्ट्रॉनिक्स वस्तू आणि इतर खरेदी केली जाते, ज्यामुळे बाजारपेठेत मोठी आर्थिक उलाढाल होते.
मात्र, यंदा दिवाळी अवघ्या काही दिवसांवर येऊन ठेपली असतानाही कोणत्याही साखर कारखान्याने ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांचे पेमेंट दिले नसल्याची चर्चा शेतकऱ्यांमध्ये सुरू आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांचा खिसा रिकामा आहे आणि त्याचा थेट परिणाम बाजारपेठेतील उत्साहावर झाला आहे. व्यापारी ग्राहकांच्या प्रतीक्षेत असून, दुकानांमध्ये मालाची आवक होऊनही खरेदीसाठी गर्दी दिसत नाही.
ज्याप्रमाणे ऊस उत्पादक शेतकरी कारखान्यांसाठी महत्त्वाचे आहेत, त्याचप्रमाणे कारखाने देखील शेतकऱ्यांसाठी तितकेच महत्त्वाचे आहेत. हे नाते परस्पर विश्वासाचे आहे. शेतकऱ्यांनी आपला ऊस देऊन आपली जबाबदारी पार पाडली आहे. आता सणासुदीच्या काळात कारखान्यांनी आपली जबाबदारी पार पाडून शेतकऱ्यांच्या हक्काचे पैसे वेळेवर द्यावेत, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
ऐन दिवाळीच्या काळात शेतकऱ्यांच्या हातात पैसा नसल्यास त्याचा परिणाम केवळ त्यांच्या कुटुंबावरच नाही, तर संपूर्ण स्थानिक अर्थव्यवस्थेवर होतो. कपड्यांपासून ते सोन्या-चांदीच्या खरेदीपर्यंत आणि वाहनांपासून ते इतर चैनीच्या वस्तूंच्या खरेदीपर्यंत सर्व व्यवहार मंदावतात. ही आर्थिक साखळी सुरळीत चालण्यासाठी ऊस बिलाची रक्कम वेळेवर मिळणे अत्यंत आवश्यक आहे.
आता तालुक्यातील सर्व ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांचे आणि व्यापाऱ्यांचे डोळे साखर कारखान्यांच्या निर्णयाकडे लागले आहेत. आगामी दोन-चार दिवसांत कारखान्यांनी ऊस बिले अदा केल्यास बाजारपेठेत पुन्हा एकदा चैतन्य पसरेल आणि शेतकऱ्यांसह सर्वांची दिवाळी खऱ्या अर्थाने गोड होईल, अशी आशा व्यक्त केली जात आहे.
