कृषी ड्रोन फवारणी शेतकऱ्यांसाठी वरदान; शासनाकडून खरेदीसाठी अनुदान उपलब्ध

स्थैर्य, राजाळे, दि. २ नोव्हेंबर, सुजित निंबाळकर : आधुनिक तंत्रज्ञान असलेल्या कृषी ड्रोनमुळे शेतीची कामे अधिक सोपी, कार्यक्षम आणि सुरक्षित होत आहेत. ड्रोन फवारणीमुळे शेतकऱ्यांची केवळ वेळेची आणि श्रमाची बचत होत नाही, तर अचूक फवारणीमुळे औषधांचीही बचत होते. या फायदेशीर तंत्रज्ञानाच्या खरेदीसाठी महाराष्ट्र शासनाकडून अनुदान दिले जात असून, ‘नमो ड्रोन दीदी’ योजनेतूनही महिला बचत गटांना प्रोत्साहन दिले जात आहे.

ड्रोन फवारणीमुळे शेतकऱ्यांचा वेळ आणि श्रम वाचतो. तसेच, फवारणी करणाऱ्याच्या आरोग्याची सुरक्षा जपली जाते. अचूक फवारणीमुळे खते व औषधांचा अपव्यय टळतो, त्यामुळे खर्चात बचत होते. दुर्गम ठिकाणी सहज फवारणी करणे, पिकांचे निरीक्षण करणे आणि उत्पादनात वाढ करणे, असे अनेक फायदे शेतकऱ्यांना ड्रोनमुळे मिळत आहेत.

हे तंत्रज्ञान केवळ शेतकऱ्यांपुरते मर्यादित नसून, शासनालाही धोरण निश्चितीसाठी याचा मोठा उपयोग होत आहे. ड्रोनद्वारे पीक नुकसानीचे सर्वेक्षण अचूकपणे करता येत असल्याने, पीक विमा दावे जलद निकाली काढणे सोपे होते. तसेच, कोणत्या भागात कोणते पीक आहे याचा अचूक डेटा मिळवणे, भूमी अभिलेखांचे डिजिटायझेशन करणे आणि आपत्कालीन व्यवस्थापन करणे यासाठी ड्रोन उपयुक्त ठरत आहेत. या तंत्रज्ञानामुळे ग्रामीण भागात ‘ड्रोन पायलट’, ‘ड्रोन तंत्रज्ञ’ आणि ‘सेवा केंद्रे’ यांसारख्या नवीन रोजगाराच्या संधीही निर्माण होत आहेत.

ड्रोन खरेदीसाठी शासनाकडून अनुदानही उपलब्ध आहे. केंद्र पुरस्कृत “कृषी यांत्रिकीकरण उप-अभियान” या योजनेद्वारे महाडीबीटी पोर्टलवर शेतकऱ्यांना अनुदान दिले जाते. याशिवाय, “नमो ड्रोन दीदी” योजनेद्वारे महिला बचत गटांना ड्रोन खरेदीसाठी मोठ्या प्रमाणात अनुदान देऊन ग्रामीण फवारणी सेवांना प्रोत्साहन दिले जात आहे.

अनुदानाच्या अचूक माहितीसाठी आणि अर्ज प्रक्रियेसाठी शेतकऱ्यांनी आपापल्या तालुका कृषी अधिकारी कार्यालयाशी किंवा जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी कार्यालयाशी संपर्क साधावा, असे आवाहन करण्यात आले आहे.